Eminim mafsalın tanımı daha önce de bilgili arkadaşlar tarafından yapılmıştır ama her zaman öğrencilerin kafasından eksik bir şey kalıyor tam oturmuyor bu meret . Tanımlara bakarsanız yüzde 99u kitabi ezbere tanımlar , dolayısıyla kavram tam olarak oturmuyor . Geçenlerden 4. Sınıf inşaat mühendisi öğrencisi kuzenim , şimdi binalara bakıyorum da kirişler kolonlar hepsi sabit beton , mafsal bunun neresinde ? Hani dönen beton göremiyorum dedi . Gülmeyin, adam sonuna kadar haklı , okuldaki sözde hocalar adama işin mantığını vermemişler , ezberle geç mantığı .
Şimdi arkadaşlar olayı şöyle ilkokul seviyesinde anlatalım . Bir insanın karekterinine not verelim . İyi bir adamsa notu 100 olsun , kötü biriyse notu 0 olsun. Ama şunu da biliyoruz değil mi , kimse 100 ya da 0 değildir , aralarda bir değerdedir . Çünkü herkesin iyi ve kötü yanları biraradadır .Kimimiz 80 seviyesinde iyiyiz kimimiz 20 seviyesinde belki . Şimdi diyeceksiniz ki bunun mafsalla ne alakası var . Statik analiz yaparken binamızı zemine ankastre olarak bağlıymış gibi hesap yaparız . Bu ne demek biliyor musunuz ? Bina zeminden asla ayrılmaz. Dönmez sağa sola gitmez . Ama bir deprem anında neler olduğunu biliyoruz , eser kalmıyor bazen binadan . Peki madem böyle neden ankastre olarak kabul ettik binayı ? Çünkü bir yaklaşım bu belki yüzde 70 ankastredir ama bunu hiç bir zaman bilemeyiz ... bundan dolayı varsayım yaparız.
Şimdi gelelim mafsala, betonarme hesaplarında bazen kirişe hiç güvenmiyoruz . Bu kiriş bir deprem anında dayanamaz hemen kırılır , dersek eğer o kirişi mafsallı düşünebiliriz . Böyle düşünüp hesabımızı buna göre yaparsak güvenli tarafta kalırız . Nasıl olsa gözden çıkardık değil mi bu kirişi ? Ama aynı kirişi ankastre olarak kabul etseydik bir deprem anında çok çabuk kırılacağından, başka bir deyişle güvenimizi alt üst edeceğinden kabulümüz yanlış olur . Velhasıl bu kirişimiz ne tam ankastredir ne de tam mafsallıdır. Arada bir şeydir , insan örneğindeki gibi ama yüzde kaç onu maalesef hiç bir zaman bilemeyiz ...