Konuyla ilgili bazı araştırmalar yaptım, güzel değerlendirmeleri derledim :
Killi zeminlerde en çok karşılaşılan problemler zamana yayılmış konsalidasyon oturması, kabarma ve taşıma gücü problemleridir.
Killi zeminlerde suya rastlanıyorsa problem var demektir. Çünkü böyle bir zemin gerilme almaya başladıkan sonra gerilme değeri önkonsalidasyon değerini aştıktan sonra zemin muhtevasındaki suyu drene etmeye başlar ve şekil değiştirme meydana gelir.( bu durum aşırı konsalide olmuş killerde ve normal konsalide olmuş killerde farklılık gösterir---OCR-NR farkı )sonuçda da oturma olur.. biz buna terzahgi teorisi diyoruz.. önkonsalidasyon değeri odeometre deneyi sonucunda bulunan yük şekil değiştirme eğrisinin teğetleri yardımıyla bulunur.. bu tegetlerleri bulmak için kullanılan eğriye bakir eğri denilir...
killi zeminlerle ilgili bir başka yaklaşım ise kritik zemin mekaniği yaklaşımıdır.. bu yaklaşıma göre terzahi teorinin aksine zemini tam doygun olmadığı göz önüne alınır ve hala tam olarak oturmuş bir yaklaşım değildir..
killi zeminlerde bilmen gereken bir başka önemli noktada kilin cinsidir .. bazı killerin doygunluk derecesi çok fazladır ve bu durum dolgu hesaplarında çok önemlidir.. kilin hangi cins olduğunu jeolog arkadaşlar tesbit eder.. bizlerde bunu dikkate alarak dolgu yada stabilite yada temel hesaplarımızı ona göre yaparız
Bilindiği üzere, killi zeminlerde yapılan hesaplarda ana etkenler;
Kıvam limitleri, aktifliği, geçirimliliği, konsolidasyon oranları (NL,OCR) ve doğal su muhtevası gibi konulardır.
Burada bilmen gereken OCR yani tarihinde almış olduğu en büyük yük/günümüzde etkimekte olan efektif gerilme değeri arttıkça zeminde iyileştirme konusundan uzaklaşırsın (çok büyük yapılar hariç) tabiki ön konsolidasyon değerini aşmamak kaydı ile.
Demekki bizim asıl sorunumuz NL (normally consalidated) yani yumuşak killer.
Bu konudaki iyileştirmelerin temel prensibi zemini konsolide ederek zemini serrtleştirmek (yani suyu atmak)
Bu konu geçmişten günümüze önem taşımakta ve kullanılan metodlar teknolojiyle birlikte gelişmektedir.
Mimar Sinanın yapacağı caminin temeline büyük molozlar yığıp uzun süre beklemesi buna iyi bir örnektir. (zemini konsolide etmeye çalışmış)
Dikkat edersen uzun süre yazdım, bu süre tamammen zeminin geçirimliliğine bağlı olduğundan ki killer düşük geçirimliliğe sahiptir (hatta suyunu salmak istemez) gerekli süre uzundur.
Konsolidasyon en kısa tarifiyle ek gerilmeler sonucu zeminde oluşan boşluk suyu basınçlarının zamanla sönümlenmesidir.(suyun dışarı atılması)
gelişen teknolojiyle bu süre kısaltılmaya çalışılmış ve bir çok yöntem geliştirilmiştir.
aklıma gelen yöntemleri sıralarsam,
1) yüksekten ağırlık düşürmek (ağırlığın etkisiyle Uw artar zamanla oluşan krater suyla doluyor) yavaş bir yöntem
2) ağırlık yükleyip beklemek - uzun süre beklemek gerekebilir
3) kum drenleri kullanmak- bu kullanışlı bir yöntemdir.
vs
konsolidasyona dayalı yöntemlerden hariç
- kazıklar (Beton, Çelik, Ahşap)
- Enjeksiyon_ killi zeminlerde benim aklım bunu almıyo açıkçası
- Gazla zeminin dondurulması (bu sadece geçici süreli iyileştirmeler için yapılıyor)
Bak ana konuların bunlar bu başlıkları internetten veya elindeki kitaplardan doldurabilirsin hatta google'da bu başlıklarla (ingilizce daha çok bilgi bulursun)
arama yaparsan güzel bilgilere ulaşabilirsin.
kaynak : Yapisal